Twentekanaal

Bij noordenwind kan ik de motoren horen van de schepen in het Twentekanaal, een gapend litteken in oud landschap. De aken met vrouwennamen zijn gevuld met zand, grint, veevoer of een glinsterende lading metaalschroot.
Meestal zitten er vissers, een ondoorgrondelijk volkje dat - als er weer eens veel auto's geparkeerd staan - in een geluidloze wedstrijd verwikkeld is. Het publiek bestaat uit hun breiende vrouwen, scholeksters, eenden, waterhoentjes, meeuwen en zwanen.
Ter plaatse is in WO II flink gevochten, bij het uitbaggeren worden nog steeds projectielen gevonden. Misschien ook het fruitkanon dat ik dumpte vanaf een brug, nadat het me nachten uit de slaap had gehouden. Eigenlijk wist ik niet wat het voor een ding was toen ik het kilometers verder gelokaliseerd had in een maanverlichte nacht. Ik begreep dat de gasfles de munitie leverde en trok de slang naar de vuurmond los. Dat leek effect te hebben, maar toen ik het apparaat naderde knalde het tot tot mijn schrik nog een keer op het erin achtergebleven restje gas. Het was gelukkig minder zwaar dan een echt kanon en kon rammelend achterop de fiets mee naar zijn eindbestemming.
Deze kleine misdaad verbleekt bij die in de jaren dertig van de vorige eeuw. Een postbode had zijn enigszins zwakbegaafde liefje zwanger gemaakt. In zijn paniek besloot hij haar van een brug over het kanaal te duwen om van het probleem af te komen. "Ze was de zwemkunst niet machtig" zal er toen geschreven zijn in de kranten.
Tegenover een bij het kanaal staande veevoederfabriek zijn in het baggerslib bacteriën gevonden die methaangas afbreken, een sensationele ontdekking. Ze 'ademen' nitraat en het broeikasgas methaan in en pure stikstof uit. Op de plaatjes ervan zie je rode en groene vormen in een troebele vloeistof afgebeeld. Het duo micro-organismen op de bodem doet nuttig werk voor het milieu, maar daarvan is aan de oppervlakte niets te merken. Het kanaal ligt er kaarsrecht en roerloos bij, een souvenir van overspannen economische visioenen, met een bodem vol geheimen...